Interview
“Ons doel was om te laten zien hoe bijzonder de Noordzee is”
Interview met filmmaker Dick Harrewijn over “De Wilde Noordzee”
- SIGMA Stories
- Lenses
- Oct 03, 2024
Recent ging de film “De Wilde Noordzee” in première, een ambitieus mediaproject, gerealiseerd door Dutch Maritime Productions, waarin de geheimen van de Noordzee worden blootgelegd. De film is landelijk te zien in bioscopen en theaters. Begin volgend jaar volgt ook nog een vierdelige tv-serie. Cameraman en filmmaker Dick Harrewijn was verantwoordelijk voor het merendeel van de bovenwater beelden. Deze schoot hij, op een enkele uitzondering na, met SIGMA cine objectieven en SIGMA E mount zoom objectieven. Wij spraken met Dick over dit unieke project en de niet zelden adembenemende avonturen tijdens de productie.
In de film De Wilde Noordzee wordt de kijker meegenomen onder de golven van de Noordzee. Van het wilde blauwe water rond de Schotse eilanden naar de ondiepe delta van de lage landen en omhoog langs de dramatische kustlijn van de Noorse fjorden. De Wilde Noordzee is een filmisch avontuur en een ontdekkingsreis, die de Noordzee in volle glorie en al haar facetten laat zien. De ervaren duiker en onderwatercameraman Peter van Rodijnen is verantwoordelijk voor de onderwater beelden, collega Dick Harrewijn nam, als gezegd, bovenwater voor zijn rekening.
Grote sprong voorwaarts
De afgelopen 10 jaar droeg Dick bij aan een divers scala van internationale projecten. Na zijn filmopleiding aan de School of the Arts Utrecht werkte hij aan documentaires en tv producties, maar zijn carrière in de richting van natuurfilm maakte een grote sprong voorwaarts na zijn werk als cameraman voor de succesvolle bioscoopfilm “De Nieuwe Wildernis”. Hij werkte daarna aan vele natuurfilms en zijn werk voor “Silence of the Tides” over de Waddenzee was recent te zien in bioscopen door heel Europa. Dick: “Mijn liefde voor de zee en passie voor natuur maken De Wilde Noordzee tot een absoluut droomproject. Er zijn in het verleden al wel wat projecten gedaan rondom de Noordzee maar die speelde zich voornamelijk boven water af. Het lijkt erop alsof de BBC de onderwaterwereld van de Noordzee structureel heeft overgeslagen. Dat was voor Peter én Klaudie Bartelink, de drijvende krachten achter Dutch Maritime Productions, exact de motivatie om te starten met deze unieke productie die zich vooral onderwater afspeelt.”
Dynamiek
Toen Dick door Peter en Klaudie werd benaderd om in te stappen in deze productie, hoefde hij daar geen moment over na te denken. “Ik heb in het verleden al regelmatig heel plezierig met hen samengewerkt. Daarnaast sprak de omvang van het project en de verantwoordelijkheid die ik kreeg mij zeer aan. En last but not least, de dynamiek en de extreme elementen maken de Noordzee een zeer uitdagende omgeving om in te werken. Dat sprak mij zeer aan. Zodra het ingewikkeld wordt, raak ik in mijn element.”
Ook het feit dat een groot deel van het project zich afspeelt in het door Dick zo geliefde Schotland, deed zijn bloed sneller stromen. “Sinds een jaar of 15 kom ik daar meerdere keren per jaar. Ik heb daar veel vrienden en een groot netwerk van biologen en mensen die met of rond de zee werken. Dat kwam bij deze productie erg van pas.”
Een tot nadenken stemmende film
Het eindresultaat is niet alleen schitterend en boeiend vanaf de eerste minuut, het is ook een tot nadenken stemmende film die de schoonheid én kwetsbaarheid van het ecosysteem van de Noordzee in beeld brengt. Dick: “Er is veel aandacht voor en discussie over de Noordzee. Kenners zijn het erover eens dat de Noordzee meer dan ooit bescherming behoeft. Maar hoe bereik je dat een groot publiek geloofd in bescherming van iets dat bijna niemand ziet? Voor veel mensen is de Noordzee een grote bak met bruin water. Deze film maakt het onzichtbare leven in de Noordzee zichtbaar én brengt het dichtbij het grote publiek.”
“Het is zeker geen political statement”, vervolgt Dick. “Heel bewust niet. Moeten we doorgaan met het bouwen van windmolenparken op de Noordzee? Zijn de beschermde gebieden op de Noordzee A voldoende en B zijn ze ook daadwerkelijk voldoende beschermd? Mag er nog gevist worden en zo ja hoeveel? We willen dat mensen na het zien van deze film zelf een mening vormen. Daar geloof ik meer in dan zwaaien met een moraliserende vinger. Ons doel was om te laten zien hoe bijzonder de Noordzee is. De film verwijst niet voor niets naar een prachtige quote van Jacques Yves Costeau; ‘We houden van wat ons heeft verbaasd en we beschermen wat we liefhebben’.”
Creatieve filmmaker
Tijdens de gehele productie had Dick veel verantwoordelijkheid en vrijheid, een rol waarin hij zich als een vis in het water voelt. “Als je dat vergelijkt met de manier waarop bijvoorbeeld de BBC werkt… Daar werk je continu met een regisseur of producer die de shotlist tot in detail vastzet en zelfs een lijst met apparatuur samenstelt. Dan ben je veel meer een operator dan een creatieve cinematographer/filmmaker. Die laatste rol past mij beter.”
Zo moest Dick voor shots van De Wilde Noordzee samen met Peter de locaties, de toestemmingen én de vergunningen regelen. “Dat maakt het uiteindelijk efficiënter, avontuurlijker en geeft, als het allemaal gelukt is, zoveel meer voldoening.”
Een vraag die zich aandient, is hoe vaak Dick ergens voor niets heeft zitten wachten voor een bepaald shot? De natuur laat zich tenslotte maar moeilijk sturen. Dick. “Het is niet zelden een kwestie van geduld en een lange adem.”
“Maar”, voegt hij daar aan toe, “het is ook gewoon een kwestie van op het juiste moment op de juiste plek zijn. Dat vereist een heel goede voorbereiding én kennis van het onderwerp. Wanneer je die kennis zelf niet hebt, is het zaak mensen te benaderen die die kennis wél hebben.”
Reuzenhaaien en Orka’s
Dick typeert de productie van De Wilde Noordze als ‘een aaneenschakelijk van levenservaringen en memorabele momenten’, maar als hij er één ding moet uitpikken, dan toch wel het moment waarop hij samen met Peter voor de kust van Engeland tussen tientallen Reuzenhaaien zwom. “Last minute kregen we te horen dat ze in een bepaalde baai gesignaleerd waren. We zijn toen stel op sprong die kant opgegaan. Met meer geluk dan wijsheid haalden we die bewuste avond op de minuut precies de ferry van IJmuiden naar Engeland. Na een nacht varen en een lange dag rijden waren we op locatie en zagen we de eerste rugvinnen door het water glijden. Dat was op zichzelf al zo imposant. Maar om er zelf tussen te zwemmen… Je moet je bedenken dat dit deel van de Noordzee in die tijd van het jaar een groene soep is. Je kan nog geen twee meter voor je uitkijken. En dan ineens, vanuit die groene soep, doemt zo’n dier voor je op. Eerst het puntje van zijn neus, dan die enorme openstaande bek. Die hele ervaring was zo enorm magisch. Dat vergeet ik van mijn leven niet meer.”
Ook memorabel was de ontmoeting met een pod Orka’s. “We waren onderweg naar een Schotse makreelvisser toen hij belde en vroeg of we ook interesse hadden in Walvissen? Hij zei; ‘Ik zie ze momenteel dagelijks achter mijn boot rond de Shetland eilanden, soms wel veertig stuks. Van die zwart witte…’ Nu moet je weten dat ik uitstekend Schots versta, maar deze man heeft zo’n zwaar accent, daar is bijna geen chocola van te maken. Ik dacht; ‘verstond ik dat nu goed? Van die zwart witte…’ Orka’s? Hij op zijn beurt: ‘Ja, ja, Orka’s’.”
“Wij zijn natuurlijk direct iets meer gas gaan geven en een paar dagen later vergaapten we ons vanaf het dek van zijn vissersschip aan vele tientallen Orka’s die afkwamen op het geluid van het binnenhalen van de netten. Ik ben dat gaan filmen met de drone. Op een gegeven moment liet ik mijn drone even stil hangen boven de zee en net op dat moment springen er negen Orka’s als dolfijnen uit de zee. Precies richting mijn drone. Het gevoel op zo’n moment, wanneer je weet ‘ik heb hét shot’, is pure magie!”
Kader: De favoriete SIGMA objectieven van Dick
Naast een aantal SIGMA foto-objectieven, waaronder de SIGMA 24-70mm F2.8 DG DN | Art en de SIGMA 150-600mm F5-6.3 DG DN OS | Sports (laatst genoemde heeft Dick laten ombouwen naar een PL mount én voorzien van een manuele diafragmaring), schiet Dick al ruim 7 jaar naar volle tevredenheid veel van zijn shots met SIGMA Cine objectieven. Met name de SIGMA 24mm T1.5 FF is zijn favoriet. “Dat is de lens die ik het meest gebruik. Het is een groothoek waarmee je veel in beeld kan brengen zonder dat de voorgrond té essentieel wordt.”
“Wat mij zo aanspreekt aan de SIGMA Cine objectieven is, los van de aantrekkelijke prijs, de juiste mix van contrast en scherpte én de prachtige onscherpte”, vervolgt Dick. “Ook de manier waarop deze objectieven omgaan met highlights spreekt mij enorm aan. Én, ook niet onbelangrijk, zeker gelet op mijn toepassingen, is de robuuste bouw. Ze kunnen tegen een stootje én tegen stevig spatwater. Met andere woorden, ook in ruige condities kan je erop vertrouwen.”
Iedereen die de film De Wilde Noordzee gezien heeft, weet dat Dick niet zelden in ruige condities aan het werk was.
Heb jij de film nog niet gezien? Wij raden je hem van harte aan! De film heeft inmiddels (red. in de derde draaiweek) al meer dan 70.000 bezoekers getrokken en draait nog altijd in heel Nederland, dus ook bij jou in de buurt, in de bioscoop.
Meer informatie over de film vind je hier.