Portretfotograaf Maaike Faas:
‘Ik probeer iemands persoonlijkheid te omlijsten met zijn of haar uiterlijk op de meest esthetische manier’
Maaike Faas en haar zoektocht naar de schoonheid van de imperfectie
- SIGMA Stories
- Apr 29, 2022
Na het zien van de onderstaande video met portretfotograaf en SIGMA ambassadeur Maaike Faas, blijft er één ding nadrukkelijk hangen: We zien en horen een maatschappelijk betrokken en bewogen vrouw op zoek naar de schoonheid van de imperfectie. Wie is Maaike en wat drijft haar?
Wanneer we Maaike “confronteren” met onze observatie, verschijnt er een verlegen lach op haar gezicht. Ze vindt het ‘treffend en raak’. Maaike: ‘Schoonheid is vergankelijk én, in the end, nietszeggend. Het is de mens die je bijblijft om wie hij of zij is. Dat is wat mij drijft als portretfotograaf. Ik wil meer maken dan een mooi plaatje waar je langs scrolt en snel weer vergeet.’
De portretten van Maaike laten zich omschrijven als kleurrijk, artistiek, expressief én, bovenal, als nét een tikkeltje anders. Maaike: ‘Ik hou ervan wanneer iemand een beetje raar op de foto staat. Zo had ik recent een prachtig model voor mijn lens, een absolute beauty. Toch werd het voor mij pas echt leuk en spannend toen hij uit het niets met zijn ogen rolde en zijn hoofd op tafel legde. Dat leverde voor mij hét beeld op. Heerlijk tegendraads. Dat prachtige model met rollende ogen en het hoofd plat op tafel… De schoonheid van de imperfectie!’
Of, zoals ze in België zeggen, “er moet een hoek af zijn”. Maaike: ‘Zelf spreek ik altijd van randjes. Als een foto randjes heeft, vind ik hem leuk. En nee, ik ga nooit op zoek naar een geforceerd randje. Ik wil iets van de unieke persoonlijkheid van iemand vangen. Het moet dus wel echt en spontaan zijn. Doe eens gek? Nee, dat werkt niet. De persoonlijkheid van iemand moet in een foto naar voren komen. Dan is een portret voor mij geslaagd.’
‘Van iedereen die ik voor mijn lens krijg, wordt gehouden’, vervolgt Maaike. ‘En niet vanwege een mooi uiterlijk maar om wat hem of haar uniek en kwetsbaar maakt. De wereld draait, de tijd tikt weg en schoonheid vergaat. Wat blijft is iemands persoonlijkheid. Dus die wil ik vangen, dat unieke karakter. En natuurlijk, mensen willen ook mooi op de foto staan. Ik probeer daarom iemands persoonlijkheid te omlijsten met zijn of haar uiterlijk op de meest esthetische manier.’
Het brengt het gesprek bij Instagram, het sociale medium dat welhaast grossiert in uiterlijk vertoon. Gladde filters, volle lippen, borsten en billen en ultieme six-packs, hagelwitte lakens, strakke rechte lijnen, afgetrainde spieren, wonderschone modellen… Je zou er onzeker van worden. Maaike: ‘Exact. Dat medium sluit zo aan bij deze tijd waarin de nadruk misschien wel meer dan ooit ligt bij oppervlakkigheden. Ik wil daar graag wat tegenwicht tegen bieden.'
‘En natuurlijk kan ik die trend niet in mijn eentje doorbreken’, vervolgt Maaike, ‘maar ik vind wel dat ik daar als portretfotograaf iets mee moet. Onder andere door juist veel diversiteit te laten zien in mijn werk. En begrijp me niet verkeerd, het is niet mijn doel om heel erg woke te zijn of te preken, in tegendeel. Maar juist door veel verschillende normale mensen te laten zien, kun je een statement maken. Ik heb twee dochters en een zoon; twee bijna pubers en een peuter. Wat staat hen te wachten? Aan welke schoonheidsidealen moeten zij straks allemaal voldoen? Daar maak ik mij zorgen over.’
‘Uiteraard, fotografie is ook mijn beroep, ik moet er van leven. Wanneer een opdrachtgever om bepaalde veranderingen vraagt, ga ik dat niet bevechten. U vraagt, ik draai. Zo simpel is het ook. De tanden witter, het gezicht smaller, de borst meer vooruit… Ik laat mensen liever zien dat ze ook zonder allerlei technische fratsen mooi op een foto kunnen staan, maar als ze er op staan dat ik hun tanden “bleek”, dan doe ik dat.’
‘Toen ik recent de tanden van een model witter maakte tijdens het bewerken van de beelden, vroeg mijn zoon wat ik aan het doen was. Toen ik hem uitlegde dat die mevrouw mij had gevraagd om haar tanden bleker te maken, zei hij: “Kan ze dan niet beter haar tanden poetsen”. Dat dus! Maar goed, daar word ik op dat moment voor betaald, dus doe ik dat. Gelukkig heb ik naast mijn zakelijke fotografie ook mijn eigen studio, Minmin genaamd. Daar maak ik vrij werk waarin ik echt mijn eigen fotografische visie kan benadrukken.’
Over Maaike
Iedere seconde is een mogelijk uur U. Die realisatie deed Maaike (1982) jaren terug besluiten haar hart te volgen en te starten als fotograaf. Ze had een goede baan als docent en adviseur binnen het speciaal onderwijs, ze was getrouwd en kersvers moeder van een tweeling. ‘Ik voldeed aan het verwachtingspatroon van de buitenwacht terwijl ik diep van binnen wist dat ik op het verkeerde spoor zat.’ Dat veranderde na een ernstige en levensbedreigende ziekte. Het roer moest om en wel nu! ‘Het leven kan ieder moment voorbij zijn. Het is dus zaak zoveel mogelijk te doen waar je blij van wordt. Volg je droom en omring jezelf met fijne mensen.’ Haar toenmalige huwelijk liep stuk, ze stopte met haar baan en schreef zichzelf in bij de Kamer van Koophandel en werd zelfstandig fotograaf. Om een vaste boterham te verdienen, begon ze als schoolfotograaf en groeide van daaruit verder tot de fotograaf die ze nu is.