Dit is wat je moet weten over fotograferen in het hoge noorden! Noorwegen, het land van de trollen, fjorden en duizelingwekkend mooie uitzichten. Hier staat de natuur centraal en is de cultuur minstens zo veelzijdig. Wist je dat Noorwegen met stip op nummer één staat op de ranglijst van de gelukkigste landen ter wereld?

Tijdens mijn trip ontdekte ik waarom dit land deze plek meer dan verdient. Daarnaast biedt het land ook heel wat fotografische kansen. Zo kun je bijvoorbeeld muskusossen in het wild zien. Iets wat ook typerend is voor Scandinavië, is dat iedereen heel vriendelijk en behulpzaam is. Voor de reizigers onder ons ook heel handig dat de Noren heel goed Engels spreken.

Hoewel ik opgegroeid ben in Denemarken, had ik Noorwegen nog nooit bezocht, al stond het wel al lang op mijn lijstje met topbestemmingen. Eindelijk was het zover, in november ging ik richting het hoge noorden voor een natuurfotografiereis.

Door je niet voor te bereiden, bereid je je voor om te falen

Omdat een goed begin het halve werk is, wil ik één van mijn belangrijke motto’s  als ik op reis ga met je delen: ‘de kracht van de voorbereiding’. Je kunt namelijk tijdens een van de koudste maanden niet zomaar in je spijkerbroek naar Noorwegen. Ik weet dat goede thermolagen absolute must-haves zijn voor deze reis. De crux, zoals vele outdoor fanaten al weten, is ‘laagjes, laagjes en nog meer laagjes’. Ik voelde me naar Eskimo-niveau stijgen.

Telkens als ik op reis ga, is het zoeken naar een balans tussen wat allemaal mee moet in de bagage versus ‘light travelling’. Zeker bij deze trip heb ik staan wikken en wegen, aangezien ik alles op mijn rug moest dragen in een trekking rugzak. Tel daar nog mijn fotomateriaal bij op en ik voelde me niet alleen Eskimo, maar ook pakezel worden. Op naar het avontuur!

Ik vertrok samen met een vriend en medefotograaf, Martin. Bij aankomst was het meteen duidelijk: “Dit is even anders”. De temperatuur dook meteen ver onder het vriespunt. Hoewel ik even daarvoor nog in het vliegtuig zat te zweten met mijn gevoerde boots en dikste trui (niet alles paste in mijn trekking rugzak), was ik enorm blij met al mijn kledingstukken. Ze deden meteen hun werk! We gingen opgetogen naar Oppdal, waar we de volgende ochtend opgehaald werden door een breedlachende Noor om op ‘Muskusos-safari’ te gaan in het Nationaal Park Dovrefjell-Sunndalsfjella.

Juiste gids

Voor mij is een goede en betrouwbare natuurkenner en gids cruciaal om goede foto’s te kunnen maken. Zij kennen de omgeving door en door en zoeken naar aanwijzingen waar de dieren zitten. Daarnaast kennen ze ook het gedrag van de dieren goed.

Dat houdt dus ook in dat als je je onderwerp gevonden hebt en de gids ziet dat de dieren hiervan hinder ondervinden, hij je meteen naar een andere plek leidt zodat de dieren weer rustig kunnen worden.

Zwaar beladen

Samen met onze natuurkenner en gids Sig en zijn hond Tell gaan we op pad om Muskusossen te spotten. Eerste stap is ze te zoeken vanuit de auto. Dat blijkt niet mee te vallen, omdat ze perfect opgaan in het landschap. “JA! Ik zie er één!”, roep ik in al mijn enthousiasme. Sig kijkt door zijn verrekijker, lacht, en zegt vervolgens dat ik een échte ‘muskusrots’ gevonden heb. Even later merken we een kleine kudde op en zoeken we in de buurt een parkeerplaats. Vanaf hier gaan we te voet verder. Bepakt en bezakt met alles wat we nodig hebben om twee dagen en een nacht in het park te verblijven, gaan we op pad.

In mijn rugzak heb ik eten, drinken, tent, thermische slaapzak, mijn ‘thermogarderobe’ en natuurlijk twee full frame-camera’s, een statief met 3-way head en objectieven. De objectieven die voor deze trip onmisbaar waren, zijn de 14-24mm F2.8 DG HSM | ART, 24-70mm F2.8 DG OS HSM | ART, 70-200mm f2.8 DG OS HSM | Sports en de fantastische 150-600mm F5-F6.3 DG OS HSM | Sports en een SIGMA TC-2001 2x teleconverter.

Prachtig landschap

Uiteraard heeft iedereen wel eens verhalen gehoord over hoe mooi Noorwegen is. In real-life is het écht overweldigend mooi. Overal zijn prachtige, besneeuwde bergen om ons heen. Het was dan ook absoluut een plezier om een kleine drie uur te lopen naar de plek waar we de muskusossen hadden gezien.

Ondanks mijn vele thermolaagjes, voel ik toch hoe koud het is. ’s Morgens had ik in het hotel nog een niet-geïsoleerde thermos met kokend water laten vullen met het idee dat als ik die tussen mijn kleding zou doen, die niet zou bevriezen. Helaas – enkele uren later is het een enorm ijsblok geworden dat niet zou misstaan in een enorme cocktail.

Muskusossen

Zodra we in de buurt van de kudde aankomen, droppen we onze rugzakken in de sneeuw en gaan we eerst lunchen. Op die manier kunnen we onze energie weer op peil brengen. Tegelijkertijd kunnen de muskusossen aan ons wennen zodat wij later dichterbij kunnen komen. Na de lunch pakken we onze camera-uitrusting uit en lopen hiermee voorzichtig en rustig richting de ossen, zonder teveel oogcontact te maken.

Wat zijn deze dieren groot! Ze wegen ruim 600 kilo en kunnen tot wel 60 km/u lopen. Er zijn een aantal kleine kalfjes bij, waardoor de kudde extra op zijn hoede is.

Omdat we in het park blijven slapen, besluiten we onze tijd te nemen om de kudde rustig te benaderen. Eerst maken we foto’s van zo’n 300 meter afstand en die afstand verkorten we steeds een beetje als we zien dat de kudde ons accepteert.

Een bijkomende fotografische uitdaging is dat de dagen in de winter aanzienlijk korter zijn. In november is er slechts zes en half uur licht per dag. De zonsopkomst en zonsondergang duren bijzonder lang en lijken wel in elkaar over te gaan, waardoor je een prachtige lucht krijgt.

Ik gebruik vooral de SIGMA 150-600 F5-f6.3 DG OS HSM | Sports, zodat ik op een veilige afstand kan blijven en merk meteen hoe snel en accuraat ik kan scherpstellen. Ook wanneer het licht snel afneemt. Als ik de ISO moet verhogen tot meer dan 10.000, houden we het voor gezien met de muskusossen – we moeten tenslotte ook nog onze tenten opzetten en eten maken. Dat is op zich wel een vreemd gevoel omdat het nog maar half vier ’s middags is.

Tent opzetten onder een prachtige hemel en in de kou

We gaan op zoek naar een plek waar we onze tenten kunnen opzetten. De tent van Sig staat natuurlijk in een mum van tijd en hij gaat meteen naar een riviertje in de buurt om water te halen voor ons avondeten. Martin en ik klungelen wat meer bij het opzetten van onze tent en worden steeds afgeleid door de prachtige lucht en het landschap om ons heen. We kunnen het niet laten om ondertussen ook wat foto’s te maken.

De temperatuur blijft dalen, maar de ervaring om onder de blote hemel te vertoeven, te midden van deze prachtige natuur, in de vrieskou, is echt bijzonder.

Het doet enorm goed om iets warms te eten na een hele dag buiten te hebben rondgelopen. De voorspelling is dat het kwik deze nacht richting de -18° duikt. Ondanks de goede voorbereiding wordt dit toch wel even bikkelen.

Speciale nacht

Vooraf had ik ook het plan gemaakt om mijn statief mee te nemen om o.a. star trails te fotograferen. Daarom had ik speciaal de SIGMA 14-24 F2.8 DG HSM | ART meegenomen. Er is geen enkele stad in de buurt die voor lichtvervuiling zorgt, waardoor het in het natuurpark ontzettend donker is.  Martin en ik zetten een camera klaar en berekenen met de app ‘PhotoPills’ de benodigde sluitertijd – op F13, ISO100, heb ik een sluitertijd van 14.160 seconden nodig (ja, bijna vier uur)! Met de nodige stress hopen we dat de batterij dat volhoudt! Na een paar mislukkingen omdat één batterij onvoldoende bleek én de voorkant van de lens bevroor, heb ik mijn battery grip voorzien van twee batterijen en de sluitertijd iets korter gemaakt. Duimen dat het deze keer wel lukt!

Martin en ik staan gedurende de nacht een aantal keer op om de camera te checken en horen stappen in de buurt van onze tent. Fijn, dachten we, dat Tell – de hond – mede de wacht houdt! Toen we ’s morgens wakker werden, zagen we allemaal sporen en uitwerpselen op een paar meter van onze tenten die toch deden vermoeden dat het niet Tell was geweest die aan het ronddartelen was. De muskusossen waren die nacht ook naar het dal gekomen en hadden vlakbij ons geschuild.

Ochtendgloren

We worden rustig wakker rond acht uur. Het is nog steeds pikdonker als we onze spullen pakken om weer op zoek te gaan naar de ossen – ontbijten doen we later wel, we zijn te enthousiast en willen zo snel mogelijk op pad! Het duurt niet lang of we vinden ze weer. Met onze camera’s in de aanslag genieten we van een spectaculaire zonsopkomst.

De SIGMA 150-600 is wederom mijn go-to objectief om de muskusossen te fotograferen. Het objectief voelt enorm goed aan met zijn solide bouwkwaliteit en staat als een huis op mijn statief dankzij de stevige statiefgondel. In het lastige ochtendlicht (tegenlicht), heb ik geen problemen met scherpstellen. De optische stabilisatie doet ook goed zijn werk

De zon komt stilletjes op en zorgt voor een spectaculaire kleurenpracht. Deze setting leent zich perfect voor silhouet beelden, tegen het licht in. Ik krijg er niet genoeg van om ook het prachtige landschap te fotograferen.

Nog meer ossen...

De muskusossen laten zich goed zien, ondanks dat er ook kleine kalfjes bij zijn.

Even later breekt er een gevecht uit tussen twee mannetjes, maar jammer genoeg net te ver weg om daar een foto van te kunnen maken. Als ze elkaar raken, voel en hoor je de kracht waarmee deze twee hun koppen stoten. Zo spectaculair!!! ‘Time flies when you are having fun’, want we moeten ons haasten om het park uit te lopen terwijl er nog wat licht is. Opnieuw zijn we zo blij met de snelle foto’s die we nog kunnen maken in de warme – uh koude –  avondgloed.

Op het einde spotten we nog een prachtig riviertje dat door het landschap stroomt. Jammer genoeg verdwijnt het licht zo snel dat ik net nog een snelle foto kan nemen, in plaats van er de tijd voor te nemen. Maar wat een prachtige setting! 

Maar wat een prachtige setting! Noorwegen, ik kom zeker terug voor meer, samen met al mijn thermolaagjes!